De werknemers in Wit-Rusland willen niet staken – Jan Willem Sap
De werknemers in Wit-Rusland willen niet staken
Hoewel de verkiezingen in augustus door de Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko zijn gemanipuleerd, blijkt het moeilijk om Loekasjenko te dwingen van het paard te stappen. Oppositieleider Svetlana Tichanovskaja hoopte via een landelijke staking de druk op de economie en daardoor de president op te voeren. Zo zou het politiegeweld en het maken van politieke gevangenen kunnen worden gestopt. Helaas blijkt de staking onvoldoende aan te slaan. Er zijn wel een paar mensen die gaan staken of tijdelijk de winkels dicht doen, maar de meest werknemers werken gewoon door. Voor velen is het risico op ontslag en armoede te groot, mede vanwege de afwezigheid van voldoende sterke en onafhankelijke vakbonden die de oppositie steunen. Veel bedrijven zijn staatsbedrijven. De overheid heeft een enorme grip op de samenleving. Als reactie op de oproepen tot stakingen beschuldigt Loekasjenko de oppositie nu van terroristische acties. Hij lijkt bereid om kogels te laten afvuren op de demonstranten.
Alleen de moedige studenten gaan door met hun acties, hoewel zij het risico lopen om te worden opgepakt en te worden weggestuurd van hun universiteit. Als men in Wit-Rusland gelooft in het idee dat de staat van de arbeiders is, past staken waarschijnlijk niet goed in het hoofd van de huidige generaties werknemers. Bij de jongeren zal dat weer anders zijn. De enige uitweg is dat er door het regime en de oppositie wordt gekozen voor onderhandelingen, waarbij het voorbeeld van de Pool Lech Walesa, de oprichter van de onafhankelijke vakbond Solidarność en uiteindelijk zelfs president, mogelijk kan gelden als inspiratie. Voorkomen moet worden dat dit eindigt in een bloedvergieten.
Jan Willem Sap
Voorzitter VDE
2 november 2020
