Met dit boek publiceert de Vereniging Democratisch Europa de tekst van de tweede VDE Europalezing die uitgesproken is op 13 april 2006 in het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit Amsterdam. Het is haar een eer dat prof. dr. J.W. de Beus deze lezing heeft gehouden. Jos de Beus (1952-2013) was hoogleraar politieke theorie aan de Universiteit van Amsterdam en lid van de Commissie Europese Integratie van de Adviesraad Internationale Vraagstukken. Te midden van de Nederlandse publicisten en opinievormers was Jos de Beus een van de weinigen die reeds ver voor het raadplegend referendum van 1 juni 2005 aandacht vroeg voor de Europese zaak. Samen met publicist Paul Scheffer omschreef hij de Nederlandse desinteresse als een geval van ‘achterstallig onderhoud’ dat als het aan hem lag moest worden ingehaald. De vergelijking deed het goed in de politieke kringen waar De Beus toe kan worden gerekend, de Partij van de Arbeid. De gedachte werd overgenomen in een verkiezingsprogramma. Wie weet heeft deze aanklacht er mede toe geleid dat de PvdA, samen met GroenLinks en D66, het initiatief nam tot de volksraadpleging om op die manier iets te doen aan de vermeende kloof tussen het Europa van de bestuurlijke elites en de rest van de bevolking.
De ironie wil dat die poging lukte, terwijl mede daardoor de kloof werd verdiept. Eindelijk was het zover. Europa werd het gesprek van de dag. Maar naarmate dit gesprek vorderde, raakten steeds meer mensen steeds meer overtuigd van het oneens te zijn met het onderwerp van dit gesprek, Europa en zijn verhoopte Grondwet. Deze VDE Europalezing van Jos de Beus gaat over deze paradox en over de verwarring die het gevolg was. Voor hem geen stap terug naar een stilzwijgende consensus binnen de politieke elite over de Europese politiek. Zijn les van het referendum van 2005 is dat de Europese Unie dient te integreren in de binnenlandse politiek. Hij roept de politieke partijen op om kleur te bekennen, en duidelijk te maken wat zij met Europa willen.
Het grote Europese gedrang. Hoe Nederland schippert tussen Europese schaalvergroting en nationalistische terugslag
Auteur Jos de Beus
Uitgave EON Pers te Amstelveen i.s.m. de VDE
Jaar 2006
ISBN-10 90-77246-11-8
ISBN-13 978-90-77246-11-5
Download de VDE Europalezing 2006 hier