Wat is de Europese eigenaardigheid, of anders gezegd, de eigenaardige dynamiek van de Europese samenleving, met haar vele nationale variaties? De elementen zijn bekend. In traditionele visies wordt een beeld geconstrueerd waarin de klassieke oudheid van de Grieken en Romeinen zich tegen het einde van de middeleeuwen verenigt met het christendom en een vruchtbare bodem biedt voor humanisme, democratie en kapitalisme of markteconomie. Zo’n voorstelling van zaken is niet bevredigend, vooral omdat het te veel over bibliotheken gaat of om geleerde gedachten, los van de mensen die ze in onderlinge concurrentie en coöperatie bedachten en los ook van de maatschappelijke condities die deze denkbeelden mogelijk maakten. Dat kan anders, zoals mag blijken uit wat hier wordt geboden: de wording van deze eigenaardigheid en haar succes, althans tot zo’n honderd jaar geleden. Het breukvlak vormen de beide wereldoorlogen waarin met 7 het succes ook het geloof in de eigen Europese superioriteit verdween. En toch, na het echec kreeg de eigenaardigheid nieuwe kansen en overleefde, hier en vooral overzee.
Door Paul Kapteyn
Download de PDF hier
For the English version, click here (PDF)
In 2013 verscheen nummer 5 in de serie VDE-Cahiers, onder de titel:
De Maria Code. Het symbool op de Europavlag (ISBN 9789077246566)
Door Jan Willem Sap