Door de globalisering en de media hebben oorlogen in derde landen effect in Europa. Uiteraard kan de vraag worden gesteld of de Amsterdamse overheid de wedstrijd tussen Ajax en de Israëlische voetbalclub Macabi Tel Aviv van 7 november 2024 voldoende serieus heeft genomen. Men had van tevoren kunnen aankondigen dat uitpubliek niet welkom was in het stadion. Of men had de beladen wedstrijd kunnen verbieden of verplaatsen wegens te groot risico op openbare orde verstoringen. Het aantal politiemensen was te gering, hoezeer ze hun best ook hebben gedaan. Tegen verbieden kan worden ingebracht dat de supporters uit Israël reeds in de stad aanwezig waren. Op burgemeester Halsema is ongetwijfeld druk uitgeoefend om de wedstrijd te laten doorgaan. Bij zo’n wedstrijd spelen onder meer sportieve en financiële belangen. Maar Ajax en Amsterdam wisten heel goed dat er risico’s waren. Een bewijs daarvan is dat Ajax bij uitzondering het dak van het stadion gesloten liet, dit uit vrees voor drones en vuurwerk.
Na de wedstrijd vonden in de nacht van donderdag op vrijdag hevige rellen plaats. Na zo’n gebeurtenis ligt het voor de hand dat er in de reacties meerdere meningen zijn over het gebruik van het woord ‘pogrom’ of over het bestaan van een integratieprobleem of over het polariseren. Ook zijn er meningen over de botheid van de 2600 voetbalhooligans uit Tel Aviv en hun beledigende liederen dat er geen scholen meer zijn in Gaza omdat er geen kinderen meer zijn. Mogelijk zijn deze supporters cynisch geworden of beschadigd. Als mensen om begrijpelijke redenen aanstoot nemen aan een dergelijk lied of het verbranden van hun vlag dan kunnen zij aangifte doen en juridische acties ondernemen. Omdat de hooligans op camerabeelden staan en zij met het vliegtuig hebben gereisd zullen zij na enig zoeken zijn op te sporen.
Tussen alle meningen is het zaak het hoofdprobleem in de gaten te houden. Het hoofdprobleem is dat de Amsterdamse politie niet in staat was bescherming te bieden tegen jongelui op scooters die hadden afgesproken in georganiseerd verband op ‘Jodenjacht’ te gaan. Gezien de hele geschiedenis van het antisemitisme is dat onacceptabel, los van de verschrikkingen van de oorlog in Gaza. Dat er verschillende meningen zijn over het Israëlische perspectief en het Palestijnse perspectief en over de verschillende vormen van slachtofferschap is al jaren een gegeven. Burgers van Israël zitten op een stuk grond in een gevaarlijke omgeving van landen die uit zijn op de vernietiging van Israël. Israël heeft het recht zich te verdedigen de terroristische aanval van 7 oktober 2023 door Hamas. Maar iedereen kan ook begrijpen dat de bombardementen moeten ophouden; zij zijn in strijd zijn met internationaal humanitair recht.
Door de nasleep van deze wedstrijd heeft Amsterdam een behoorlijke tik gekregen. Mensen voelen zich in Amsterdam nu minder veilig. Een multiculturele samenleving, met meerdere groepen met ook eigen waarden, kan alleen maar goed functioneren bij de gratie van een sterke uitvoerende macht die, volgens de regels van het recht, hard optreedt tegen daders van geweld en haatzaaien. Ordelijk en vreedzaam samenleven, daar gaat het om. Daar hoort effectieve afschrikking zeker bij. Lees de Leviathan (1651) van Thomas Hobbes (1588-1679). Als een noodzakelijk overheidsoptreden door gebrek aan voldoende agenten op de een of andere manier niet lukt, neemt het vertrouwen in de overheid af. De politie kan niet accepteren dat men de grip op een bepaalde wijk is verloren. Als de openbare veiligheid niet goed wordt georganiseerd zal het aantal eigen ordediensten, ‘gated communities’ en particuliere beveiligers gaan groeien. Dan neemt de kwaliteit van de openbare ruimte verder af. Antisemitische gewelddadigheden dienen hoog te worden opgenomen. Alle daders van overtredingen in Amsterdam, er zijn veel beelden, dienen te worden opgepakt en voor de rechter gebracht. De Amsterdamse overheid dient een nieuw accent te leggen op veiligheid, sociale cohesie en gemeenschappelijke normen en waarden. Tevens behoort loyaliteit aan het stadsbestuur te worden bevorderd door iedereen op zijn veertiende een eed van trouw te laten afleggen om verdere relvorming en polarisatie de kop in te drukken.
Amsterdam, 18 november 2024
Jan Willem Sap
Voorzitter van de VDE
.